Ο πόλεμος της σακούλας

Ο τίτλος ανήκει στην εφημερίδα το Θέμα της Κυριακής 4 Μαΐου και παίρνω αφορμή από κάποιες ανακρίβειες που διάβασα στο σχετικό άρθρο της κυρίας Ζαχαριάδου, η οποία δεν ξέρω κατά πόσο έχει γνώσεις πάνω στο θέμα, ή απλώς μεταφέρει αυτά που της σερβίρουν. Δεν έχω σκοπό να κάνω κριτική, απλά να συμπληρώσω το δημοσίευμα με κάποιες γνώσεις που έχω πάνω στο θέμα.

Κατ’ αρχήν να προσθέσω ότι τα νοικοκυριά είναι πολύ καλά εκπαιδευμένα στη χρήση δις και τρις της ίδιας πλαστικής σακούλας που παίρνουν από τα μαγαζιά που ψωνίζουν. Τη σακούλα από το market ας πούμε θα τη βάλουν στους κάδους του wc ή ακόμη και για αυτά τα οικιακά απορρίμματα. Αν κοιτάξουμε σε έναν κάδο απορριμμάτων, θα δούμε περισσότερες τσάντες νάιλον να περιέχουν οικιακά απορρίμματα, παρά τις γνωστές μαύρες σακούλες με κορδόνι.

Διάβασα στο άρθρο, ότι η κατά κεφαλήν κατανάλωση πλαστικών υλικών στην Ελλάδα αγγίζει τα 80 κιλά ετησίως. Αν υποθέσουμε ότι μια τετραμελής οικογένεια πετάει μια σακούλα με οικιακά απορρίμματα τη μέρα, (πράγμα συνηθισμένο), θα πετάξει το χρόνο 365. Κάτι λιγότερο από 10 κιλά! Με βάση το συλλογισμό του άρθρου υπολείπονται προς χρήση άλλα 310 κιλά πλαστικού, (αφού 80 x 4=320 κιλά). Ένα κιλό τσάντες νάιλον σαν κι αυτές των market περιέχει 120 - 130 τεμάχια, άρα 310 x 120 = 37,200 τσάντες / 365 μέρες = 100 περίπου τσάντες την ημέρα! Κι όλα αυτά στην Ελλάδα των 700 Ευρώ!

Αν συμπεριλαμβάνει, (η δημοσιογράφος) στην κατά κεφαλήν χρήση πλαστικού και την ποσότητα εκείνη που αναγκαστικά αγοράζει κάποιος με ένα προϊόν, το οποίο είναι τυλιγμένο σε αυτό, τότε πρόκειται για λάθος, γιατί το πλαστικό αυτό δεν αγοράζεται με υπαιτιότητα του καταναλωτή, αλλά της εταιρείας παραγωγής. Να αναγκάσουν λοιπόν, αν μπορούν, αυτές τις εταιρείες να χρησιμοποιούν κάποιο φιλικότερο προς το περιβάλλον υλικό, αν θέλουν να μειώσουν τον όγκο των πλαστικών που πάει στις χωματερές.

Αφού ρυπαίνει γιατί παράγεται; Ούτε αυτήν την απορία μας έλυσε το δημοσίευμα.

Εκείνο για το οποίο όμως πολύ εύστοχα μας προετοίμασε και μας τοποθέτησε στο υποσυνείδητό μας, ώστε όταν έρθει η στιγμή να εφαρμοστεί, να το δεχθούμε σαν δεδομένο, είναι ότι τη σακούλα θα την πληρώσουμε! Και η γνώμη μου είναι ότι αυτός ήταν και ο σκοπός του δημοσιεύματος και όχι η ευαισθητοποίηση της στήλης για τη ρύπανση. Γι αυτό και τα super market είναι τα πρώτα που στηρίζουν αυτό το μέτρο. Είναι γι’ αυτά ένα έμμεσο κέρδος, αν σκεφτούμε ότι αγοράζουν την τυπωμένη σακούλα 1,8 έως 2,00€ το κιλό. Ξέρετε πόσους τόνους τσάντα νάιλον χρησιμοποιεί μια αλυσίδα το χρόνο; Μιλάμε για δεκάδες εκατομμύρια τσάντες. Αν τις τιμολογήσουν με το ευτελές ποσόν του ενός λεπτού, σίγουρα θα γράψουν κάποια εκατομμύρια ευρώ κέρδος.

"Δεν είμαι πλαστική σακούλα", διέτεινε ο δήμαρχος Αθηναίων στη σχετική καμπάνια, αλλά ο ίδιος υπογράφει το Νοέμβριο του 2007 διαγωνισμό για την προμήθεια 120 τόνων λευκής σακούλας ΡΕ για τη συλλογή των απορριμμάτων του δήμου. Γιατί δεν πήρε βιοδιασπώμενη; Γιατί απλούστατα το κόστος της είναι υπερδιπλάσιο της κοινής και δεν θα υπήρχε καν προσφορά, μιας και δεν παράγεται τέτοιο υλικό στην Ελλάδα!

Αυτά που αναφέρονται για κόστος 7 λεπτών της βιοδιασπώμενης σακούλας είναι πέρα για πέρα ανακριβή, εκτός αν κάποιος αναλάβει να επιδοτήσει τη χρήση της. Το κόστος είναι υπέρ διπλάσιο! Αυτό μπορεί εύκολα να το διαπιστώσει ο καθένας, ψάχνοντας στο διαδίκτυο.

Η ΕΕ θέλοντας να μειώσει την κατανάλωση πλαστικών σακουλών, προτρέπει τη χρήση της βιοδιασπώμενης, η παραγωγή της οποίας θεωρητικά μπορεί να ακούγεται απλή, στην υλοποίηση όμως είναι πολύ δύσκολη, γιατί η τεχνολογία δεν έχει εξελιχθεί επαρκώς προς αυτόν το σκοπό, (extruder κλπ), και το γεγονός ότι διασπάται σε 18 μήνες από την παραγωγή της την καθιστά προϊόν με ημερομηνία λήξης, άρα ταχυκίνητο, (όπως τα τρόφιμα πχ), οπότε θα πρέπει να βρεθεί εκείνη η φόρμουλα παραγωγής και διάθεσης που να εξυπηρετεί και αυτό το σκοπό.

Στη Γαλλία, που είναι η πρώτη χώρα που ευαισθητοποιήθηκε σε αυτά τα θέματα και πρότεινε τη χρήση βιοδιασπώμενων σακουλών, τα πράγματα δεν έχουν την αναμενόμενη εξέλιξη και έχουν κατά κάποιο τρόπο παγώσει, ακριβώς για τους παραπάνω λόγους.

Στην Ελλάδα των 700 Ευρώ, αμφιβάλλω αν θα υπάρξουν πολλοί, καίτοι οικολογικά ευαίσθητοι, οι οποίοι θα ξοδέψουν στα super market περί τα 4,00 Ευρώ, (αυτή θα είναι πάνω κάτω η αξία), για να αγοράσουν 10 βιοδιασπώμενες σακούλες 55x 75cm για τα οικιακά απορρίμματα, τη στιγμή που στις λαϊκές βρίσκουν τις «συμβατικές» με 80 λεπτά τη δεκάδα! Η διαχείριση των πλαστικών θα πρέπει να ξεκινήσει από την παραγωγή. Από τη στιγμή που παράγεται ένα προϊόν έχει σχεδιαστεί η διαδρομή του μέχρι την κατανάλωση. Να συνεχίσει ο σχεδιασμός αυτής της διαδρομής μέχρι και την αποδόμησή του από το περιβάλλον. Με αυτόν τον τρόπο ο παραγωγός και στη μείωση της ρύπανσης συμβάλλει και στη βελτίωση των συνεπειών από τη χρήση του προϊόντος του. Εκεί θα πρέπει να εστιαστούν οι προσπάθειες όλων των φορέων που θέλουν να λάβουν μέτρα για τη σωτηρία του περιβάλλοντος. Στην παραγωγή!