Μοναστηριακές δοσοληψίες

ΑΠΟ ΜΟΝΑΧΟΙ ΣΕ ΛΟΓΙΣΤΕΣ Α' ΤΑΞΗΣ

Ειλικρινά, δεν μπορώ να κατανοήσω το λόγο για τον οποίο η εκκλησία κατέχει και συγκεντρώνει τόσο μεγάλο όγκο πλούτου. Μετοχές σε τράπεζες και στρατηγικής σημασίας κρατικές εταιρείες, ακίνητα, οικόπεδα, γη, όλα αυτά γιατί; Μήπως για να τα μοιράσει κάποια στιγμή στους μη έχοντες; Δε νομίζω, γιατί αυτών τον οβολό ζητούν. Τι κι αν το κράτος προσπάθησε να ξεχωρίσει τους ρόλους εκκλησίας – πολιτείας και να βάλει χέρι στην περιουσία της, (να την φορολογήσει ας πούμε), εις μάτην. Οι απειλές ήταν σοβαρές κι έτσι η υπόθεση παραμένει στα χαρτιά.

Εδώ που τα λέμε η εκκλησία έχει παίξει σημαντικό ρόλο στη σύσταση του σύγχρονου Ελληνικού κράτους, σε σημείο που αυτές οι παροχές να φαντάζουν δικαιωματική αποζημίωση. Πολλές εκτάσεις παραχωρήθηκαν σε μοναστήρια από το ελληνικό δημόσιο στις αρχές του 20ου αιώνα και αυτά τα χρησιμοποίησαν για βοσκοτόπια και αγροτικές καλλιέργειες, παραχωρώντας τη χρήση τους με το αζημίωτο πάντα σε αγρότες.

Στη συνέχεια και όταν η αξία της γης ανέβηκε σημαντικά, άρχισαν να τα πουλούν είτε για να γλιτώσουν από τη διεκδίκηση που προέβαλαν οι κάτοικοι των περιοχών που τα καλλιεργούσαν επί σειρές γενεών, είτε για να τα «κονομήσουν». Πού ακούστηκε μοναστήρι να λειτουργεί ως κερδοφόρος επιχείρηση και οι μοναχοί, οι οποίοι υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να προσεύχονται υπέρ ημών των αμαρτωλών να γίνονται λογιστές Α’ τάξης;
Βέβαια, σε κάποιες περιπτώσεις οι τοπικές αρχές τα διεκδίκησαν εκ νέου, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος απώλειας των εκτάσεων αυτών. Εφ’ όσον όμως ήταν με χαρτιά, παραχωρητήρια και χρυσόβουλα, μπορούσαν άνετα να πωληθούν και ας αναλάμβανε ο νέος ιδιοκτήτης τη διαδικασία της αναγνώρισης ιδιοκτησίας.

Έτσι έγινε και στην περιοχή της Σιθωνίας στη Χαλκιδική, όπου περισσότερα από 140,000 στρέμματα γης ανήκουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στα αγιορείτικα μοναστήρια. Εκείνο που ξεχωρίζει μεταξύ άλλων είναι το γεγονός ότι μόνο ένα μοναστήρι διεκδικούσε έκταση 53,000 στρεμμάτων!!!
Πρόκειται για τη μονή Ξενοφώντος, η οποία το 1965 υπέβαλλε αίτηση αναγνώρισης ιδιοκτησίας στο Ελληνικό δημόσια, η οποία βεβαίως απορρίφθηκε. Επί χούντας και εν μέσω πολλών διαμεσολαβήσεων κάνει ξανά η μονή αίτηση και το 1973 δικαιώνεται. Αμέσως μεταβιβάζει την έκταση έναντι ευτελούς ποσού όλη την έκταση στην εταιρεία ΣΕΚΑ ΑΕ του ομίλου Βαρδινογιάννη, θέλοντας να αποφύγει τυχόν εμπλοκές. Μετά τις έντονες αντιδράσεις των τοπικών φορέων και κατοίκων και βλέποντας η πολιτεία ότι πρόκειται για υπόθεση που βρωμάει, το 1974 ακυρώνει την πώληση της εν λόγω έκτασης και τη χαρακτηρίζει δημόσια.

Από τότε μέχρι και σήμερα έχει ξεκινήσει κοινός αγώνας, τόσο από τη μονή Ξενοφώντος, όσο και από την εταιρεία ΣΕΚΑ ΑΕ κατά του δημοσίου για την διεκδίκηση της έκτασης. Από το 1997 έχει ξεκινήσει η προσκόμιση στοιχείων και η εξέταση μαρτύρων και η τελική αναμέτρηση κρίνεται τώρα το Μάιο σε νέα δίκη στον Πολύγυρο. Αυτές τις μέρες εκδικάζεται η προσφυγή της παραπάνω εταιρείας, καθώς και του μοναστηριού κατά του δημοσίου για την αναίρεση της υπουργικής απόφασης που ακυρώνει την πώληση της έκτασης.

Φυσικά υπήρχαν και οι επαφές της ΣΕΚΑ με τις κοινότητες με υποσχέσεις να μην κυνηγήσουν την υπόθεση και θα αποκομίσουν οφέλη. Τώρα τι είδους οφέλη εννοούν ένας Θεός ξέρει. Να τους ικανοποιήσουν οικονομικά ας πούμε; Να τους μοιράσουν την έκταση, αφού πρώτα την πάρουν; Κάπως αδύνατο, γιατί όλοι γνωρίζουμε πώς λειτουργεί το κεφάλαιο και για ποιο λόγο μια εταιρεία όπως η ΣΕΚΑ, η οποία καμία σχέση δεν έχει με διαχείριση γης, ασχολείται με την υπόθεση: για την οικοπεδοποίηση και την πώληση των περιοχών αυτών με τίμημα πολύ υψηλό και εν τέλει την αποκόμιση κερδών.

Εκείνο που γνωρίζουμε πάντως είναι ότι η παραπάνω εταιρεία είχε εμπειρία στις δοσοληψίες με εκτάσεις που ανήκαν σε μοναστήρια. Για παράδειγμα το 1961 ο κύριος Νίκος Βαρδινογιάννης αγόρασε έκταση περίπου 4,500 στρεμμάτων που ανήκαν στο μοναστήρι της Οδηγήτριας, στο χωριό Πηγαδάκια Ηρακλείου Κρήτης. Δεν τα αγόρασε όμως από τη μονή όπως θα έπρεπε, αλλά από τους κατοίκους, στους οποίους η μονή είχε παραχωρήσει τη χρήση της παραπάνω έκτασης και δεν είχαν το δικαίωμα της αγοραπωλησίας.

Το μοναστήρι όσο και να έψαξε δεν μπόρεσε να βρει τους τίτλους ιδιοκτησίας, γιατί προφανώς κάποιοι είχαν φροντίσει να «χαθούν» και η βουλή στην οποία έφτασε επανειλημμένως το θέμα ακύρωσε τα συμβόλαια, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες για το αντίθετο του Παύλου Βαρδινογιάννη, βουλευτή τότε της ένωσης κέντρου!
Η ΣΕΚΑ ΑΕ, (Σταθμοί Εφοδιασμού πλοίων δια ΚΑυσίμων) ιδρύθηκε το 1961 και η κύρια δραστηριότητά της είναι όπως λέει και η επεξήγηση, ο ανεφοδιασμός πλοίων με καύσιμα. Η περιοχή καλοί λιμένες της κοινότητας Πηγαϊδακίων στη νότια Κρήτη αποτελούσε στρατηγικό σημείο για τον ανεφοδιασμό πλοίων στην νότια και ανατολική Μεσόγειο, γι’ αυτό και το 1965 η ΣΕΚΑ δημιουργεί εκεί τις εγκαταστάσεις της. Οι ντόπιοι γνωρίζουν τι επακολούθησε από τότε, με εκφοβισμούς, εξαγορές σπιτιών και συνειδήσεων και γενικά όλα τα «θεμιτά» μέσα για την απομάκρυνση των κατοίκων από την περιοχή, με κορυφαίο τον μυστηριώδη φόνο του προέδρου της κοινότητας Γιάννη Κουτσάκη το 1986, του μοναδικού κοινοτάρχη που αντιστάθηκε σθεναρά στα σχέδια της εταιρείας.

Η μονή Ξενοφώντος είναι παραθαλάσσια, κτισμένη το 1010 από τον ομώνυμο μοναχό και είναι αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο. Στη μονή διασώζονται εικόνες, βιβλία, χειρόγραφα και έγγραφα. Βρίσκεται στη νοτιοδυτική ακτή της χερσονήσου του Άθω. Κατέχει τη δέκατη έκτη θέση στην ιεραρχία των μονών του Αγίου Όρους και κατοικείται από 57 μοναχούς.

Πολύ πιθανόν λοιπόν η ΣΕΚΑ να θέλει να φτιάξει ένα δεύτερο σταθμό ανεφοδιασμού πλοίων και στη Β. Ελλάδα στον κόλπο της Σιθωνίας, γι’ αυτό επιμένει στην διεκδίκηση της γης. Όχι ότι θα την χαλούσε και η πώληση ή η με οποιαδήποτε τρόπο εκμετάλλευση μιας τέτοιας τεράστιας έκτασης, σε ένα τόσο καλό σημείο. Γιατί για επέκταση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της εταιρείας, το μέρος δεν ενδείκνυται. Καλύτερο σημείο ας πούμε θα ήταν κάπου στη Λήμνο, η οποία αποτελεί πέρασμα για τα πλοία στο Β. Αιγαίο, αλλά εκεί δεν γνωρίζω κάποιο μοναστήρι που να παραχωρεί εκτάσεις.

Θα περιμένω με ενδιαφέρον την εξέλιξη στην υπόθεση και την άποψη της πολιτείας και αν χρειαστεί θα επανέλθω.